Słownik kulinarny

g

Gałka muszkatołowa

Gałka muszkatołowa
fot. Fotolia
Gałka muszkatołowa- jest owocem dużego wiecznie zielonego drzewa – muszkatołowca korzennego, pochodzącego z Moluki (Wysp Korzennych). Obecnie uprawiany jest w zachodnich Indiach. Wyróżniamy dwie przyprawy – gałkę muszkatołową i macis. Gałka muszkatołowa jest środkową częścią pestki owoca, a macis - osnówką pestki. Gałka muszkatołowa ma owalny kształt, ok. 25mm (1cal) długości, jest lekko pomarszczona, ciemnobrązowa na zewnątrz, a  jasnobrązowa wewnątrz. Sprzedawana jest w całości bądź mielona. Określa się ją jako „wschodnio indyjska” bądź „zachodnio indyjska”, co związane jest z miejscem pochodzenia.

Zawartość
W gałce oraz osnówce znajduje się olejek, który stanowi od czterech do dwunastu procent zawartości wszystkich składników czynnych. Oprócz olejku surowce muszkatołowca zawierają także tłusty olej, skrobię i barwniki. Głównymi składnikami olejku są: alfa- i beta-pinen, kamfen, linalol, borneol, terpineol, safrol i mirystycyna. Decydują one o charakterystycznym korzenno - słodkim zapachu gałki i osnówki, a także o ich właściwościach farmakologicznych.

Działanie
Stosowana w małych dawkach może zmniejszyć wzdęcia, zredukować problemy trawienne, poprawić apetyt oraz pomaga przy biegunce, wymiotach i nudnościach. Smak i zapach gałki muszkatołowej pochodzi z oleju „myristica”, który zawiera substancję zwaną mirystycyna, będącą trującym narkotykiem. Mirystycyna może powodować omamy, wymioty, objawy epilepsji a zbyt duża dawka może spowodować śmierć. Jednak nawet hojne kulinarne użycie tej przyprawy nie powinno wywołać powyższych efektów.

Zastosowanie
Powiązana jest z potrawami słodkimi i ostrymi – ciastami, puddingami, kremami, ciastkami i pikantnymi ciastami. Świetnie komponuje się z wieloma odmianami serów oraz jest dodatkiem do sufletów i sosów serowych. Doskonale pasuje w zestawieniu z pomidorami, kurczakiem i czarną fasolką. Dopełnia smak potraw z jajek i warzyw takich jak kapusta, szpinak, brokuł, fasola, cebula i oberżyna, marchewka. Nadaje smak włoskiej mortadeli, szkockiej haggis (potrawa z baraniny podobna do kaszanki), oraz potrawom bliskiego wschodu z jagnięciny. Często wchodzi w skład marokańskiej mieszanki przypraw „ras el hanout”. Jest niezastąpionym dodatkiem do ajerkoniaku i licznych grzanych win i ponczów.