Słownik kulinarny

k

Karczoch

Karczoch
Karczochy zwyczajne (łac. Cynara scolymus) inaczej artyszok,  jest warzywem, które przypomina ogromny oset. Pochodzą z rejonów Morza Śródziemnego. Karczochy,  mimo że są roślinami wieloletnimi, jednak w naszym klimacie traktowane są, jak jednoroczne. Nie są w stanie przetrwać zimy w gruncie i trudno przechowują się w pomieszczeniach. Część jadalna karczocha, to zgrubiałe, mięsiste dna kwiatów oraz dolne partie listków okrywy koszyczka. Kwiaty są bardzo charakterystyczne, w kolorze niebieskim lub fioletowym. Wyrastają ze stosunkowo dużych i mięsistych główek kwiatostanu, pokrytych kolczastymi łuskami. Po usunięciu stwardniałej okrywy, te właśnie główki są częścią jadalną.

Zawartość

Substancje, których dostarczają karczochy to przede wszystkim: cynaryna, inulina, kwas chlorogenowy i niacyna. Oprócz tego: błonnik, kwas foliowy, witaminy z grupy B, witaminę C, prowitaminę A, E oraz żelazo, wapń, fosfor i magnez. Sto gram karczocha to tylko 47 kcal.

Działanie

Karczochy wykazują  działanie ochronne wątroby oraz poprawiają działanie woreczka żółciowego, zwiększając  wydzielanie żółci, co sprzyja lepszemu trawieniu tłuszczy. Składniki zawarte w karczochach regulują poziom glukozy we krwi, obniżanie poziomu cholesterolu. Przeciwutleniacze chronią komórki wątroby, podwyższają odporność organizmu, regulują ciśnienie krwi i hamują wytwarzanie cholesterolu. Wyciąg z liści karczocha , usuwa kwasy tłuszczowe z krwi, oczyszcza i odtruwa, pomocny w leczeniu dny moczanowej. Ma działanie łagodzące nudności, bóle brzucha i wzdęcia. Kwas chlorogenowy, który zawiera również zielona kawa, jest bioaktywnąsubstancją pomocną w odchudzaniu. Trwają badania nad działaniem tegoż kwasu w chemoprewencji.

Zastosowanie

Karczochy w zalewie są najłatwiej u nas dostępne i jako takie najlepiej sprawdzają się jako składnik sosów, sałatek, kremów, dipów i zup. Nadają się również do grillowania. Świeże karczochy, po obraniu stwardniałych części i usunięcia  włoskowatego środka, można użyć w podobny sposób jak te z zalewy. Ponad to nadają się do faszerowania, duszenia lub gotowania i podawane są z różnego rodzaju sosami.