Jarząb pospolity, jarzębina

Jarząb pospolity, jarzębina  (Sorbus aucuparia)  jest to niewielkie, bo dochodzące do piętnastu metrów wysokości drzewo. Występuje praktycznie na obszarze całej Europy, w  południowo-zachodniej części Azji i na Syberii. Rośnie na obrzeżach lasów, łąkach, miedzach, na zboczach gór, a w miastach spotyka się ją w parkach i skwerach. Owoce dojrzewają  od lipca do października, utrzymywać się na gałęziach mogą praktycznie przez całą zimę. Ze względu na zawartość kwasu parasorbowego, świeże owoce uważa się za niejadalne. Ich spożycie może wywołać biegunkę i wymioty. Kwas  ten nadaje im nieprzyjemną gorycz.  Obróbka termiczna (niska lub wysoka temperatura, suszenie, blanszowanie)powoduje rozkład kwasu i czyni jarzębinę zdatną do spożycia. Z tego też względu zbiór owoców jarzębiny zaleca się po przymrozkach.
Zawartość
Kwiat jarzębiny zawiera  m.in. antocyjany, karotenoidy, kwasy organiczne. Owoce  zawierają m.in. kwasy: jabłkowy, winowy, sorbowy i ww. kwas parasorbowy, garbniki, karotenoidy (dwukrotnie więcej karotenu niż w marchwi), witaminy C, E, K, PP i sorbitol.
Działanie
Kwiat jarzębiny (Flos Sorbi) stosuje się jako napar przy zaburzeniach pracy wątroby i pęcherzyka żółciowego, jako środka rozwalniający przy leczeniu zaparć, działa słabo moczopędnie, pobudza krwawienia miesięczne.
Owoce jarzębiny (Fructus Sorbi) wykorzystuje się  przy kamicy nerkowej, zapaleniu dróg moczowych, nieżycie żołądka. Odtruwają miąższ wątroby, wspomagają leczenie żylaków i gośćca stawowego. Wyciąg z owoców jarzębiny działa  ściągająco, przeciwbiegunkowo, przeciwmiażdżycowo, przeciwzapalnie oraz słabo moczopędnie. Stosowany przy przeziębieniach i awitaminozie. Kwas sorbowy, obecnie otrzymywany syntetycznie, lecz po raz pierwszy wyekstrahowany z owoców jarzębiny,  stosowany jest w przemyśle spożywczym jako konserwant i środek utrzymujący wilgotność.
Zastosowanie
Owoce jarzębiny wykorzystywane są w medycynie, kosmetyce. Posiadają też zastosowanie kulinarne. Robi się z nich m. in. konfitury, dżemy, marmolady, nalewki, syropy. Wykorzystywana jest przy produkcji wódek gatunkowych. Używana jako dodatek do mięs i sosów oraz produktów cukierniczych.