W noc świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny
Nie tylko kobiety miały swój wieczór wróżb. Katarzynki, czyli obchody wigilii św. Katarzyny w noc z 24 na 25 listopada, były zarezerwowane dla kawalerów pragnących dowiedzieć się kim będzie ich wybranka. Tradycyjnie spotkanie rozpoczynało się recytacją wierszyka mającego zapewnić pomyślne rezultaty wróżenia:
Hej! Kasiu, Katarzynko
Gdzie szukać cię dziewczynko
Wróżby o ciebie zapytam
Czekaj - wkrótce zawitam
Bawmy się więc w Katarzyny
Szukajcie chłopaki dziewczyny
Zapytać więc trzeba wróżby
A nuż potrzebne już drużby
Dzisiaj zwyczaj obchodzenia Katarzynek praktycznie zanikł. Nie są już kultywowane męskie wróżby matrymonialne. Być może o Katarzynkach zapomniano ponieważ Andrzejki stały się bardziej uniwersalne i często podczas nich bawią się zarówno Panie jak i Panowie. Warto jednak przypomnieć sobie o tym pradawnym święcie męskich wróżb.
Historia Katrzynek
Jeszcze w kalendarzu słowiańskim 24 listopada był tak zwanym Świętem Doli, podczas którego dziewczęta i chłopcy mogli za pomocą wróżb dowiedzieć się o swojej przyszłości, a ciężarne kobiety modliły się o bezpieczne rozwiązanie.
Choć Kościół Katolicki nie był zadowolony, że młodych ludzi tak ciągnie do zabobonów i pogańskich wróżb, tak naprawdę dopiero katolicka tradycja rozdzieliła to święto: świetną do tego okazją stała się możliwość obrania sobie patronów. Patronem pragnących zaślubin kobiet stał się św. Andrzej, mężczyźni zwracali się natomiast do św. Katarzyny.
Katarzynki były szczególnie popularne w średniowieczu.
Zapomniane wróżby
Typowe wróżby odprawiane przez chłopców w Katarzynki są już niemal całkowicie zapomniane. Warto jednak przypomnieć zwyczaje wigilii św. Katarzyny, które choć niekultywowane, mają długowiekową tradycję i są częścią naszej polskiej, słowiańskiej kultury.
W noc świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny – Panowie zwyczajowo wkładali w noc świętej Katarzyny kobiecą bieliznę pod poduszkę. Miało im to zapewnić prorocze sny. Równie często pod poduszką znajdowały się karteczki z imionami potencjalnych wybranek, które po przebudzeniu wróżący losował recytując wierszyk:
Wskaż proszę wróżbo wybrankę
Żonę i przyszłą kochankę
Wyciągam karteczki cztery
Są jej imienia litery
Kolejną z katarzynkowych wróżb było wróżenie z kubków. Pod kubeczkami umieszczano przedmioty symbolizujące ożenek (np. obrączka), przypływ majątku (np. monety), dobrą pracę (zboże), chwilowy zastój (pusty kubek). Losowaniu towarzyszył wierszyk:
Kasiu daj znać, co się będzie ze mną dziać
Drodzy Panowie, może skusicie się w tym roku na męski wieczór zapominając o poglądach, że wróżenie jest niemęskie?
Nie tylko kobiety miały swój wieczór wróżb. Katarzynki, czyli obchody wigilii św. Katarzyny w noc z 24 na 25 listopada, były zarezerwowane dla kawalerów pragnących dowiedzieć się kim będzie ich wybranka. Tradycyjnie spotkanie rozpoczynało się recytacją wierszyka mającego zapewnić pomyślne rezultaty wróżenia:
Hej! Kasiu, Katarzynko
Gdzie szukać cię dziewczynko
Wróżby o ciebie zapytam
Czekaj - wkrótce zawitam
Bawmy się więc w Katarzyny
Szukajcie chłopaki dziewczyny
Zapytać więc trzeba wróżby
A nuż potrzebne już drużby
Dzisiaj zwyczaj obchodzenia Katarzynek praktycznie zanikł. Nie są już kultywowane męskie wróżby matrymonialne. Być może o Katarzynkach zapomniano ponieważ Andrzejki stały się bardziej uniwersalne i często podczas nich bawią się zarówno Panie jak i Panowie. Warto jednak przypomnieć sobie o tym pradawnym święcie męskich wróżb.
Historia Katrzynek
Jeszcze w kalendarzu słowiańskim 24 listopada był tak zwanym Świętem Doli, podczas którego dziewczęta i chłopcy mogli za pomocą wróżb dowiedzieć się o swojej przyszłości, a ciężarne kobiety modliły się o bezpieczne rozwiązanie.
Choć Kościół Katolicki nie był zadowolony, że młodych ludzi tak ciągnie do zabobonów i pogańskich wróżb, tak naprawdę dopiero katolicka tradycja rozdzieliła to święto: świetną do tego okazją stała się możliwość obrania sobie patronów. Patronem pragnących zaślubin kobiet stał się św. Andrzej, mężczyźni zwracali się natomiast do św. Katarzyny.
Katarzynki były szczególnie popularne w średniowieczu.
Zapomniane wróżby
Typowe wróżby odprawiane przez chłopców w Katarzynki są już niemal całkowicie zapomniane. Warto jednak przypomnieć zwyczaje wigilii św. Katarzyny, które choć niekultywowane, mają długowiekową tradycję i są częścią naszej polskiej, słowiańskiej kultury.
W noc świętej Katarzyny pod poduszką są dziewczyny – Panowie zwyczajowo wkładali w noc świętej Katarzyny kobiecą bieliznę pod poduszkę. Miało im to zapewnić prorocze sny. Równie często pod poduszką znajdowały się karteczki z imionami potencjalnych wybranek, które po przebudzeniu wróżący losował recytując wierszyk:
Wskaż proszę wróżbo wybrankę
Żonę i przyszłą kochankę
Wyciągam karteczki cztery
Są jej imienia litery
Kolejną z katarzynkowych wróżb było wróżenie z kubków. Pod kubeczkami umieszczano przedmioty symbolizujące ożenek (np. obrączka), przypływ majątku (np. monety), dobrą pracę (zboże), chwilowy zastój (pusty kubek). Losowaniu towarzyszył wierszyk:
Kasiu daj znać, co się będzie ze mną dziać
Drodzy Panowie, może skusicie się w tym roku na męski wieczór zapominając o poglądach, że wróżenie jest niemęskie?
