Smakowite maślaki

  • 2

Maślaki to grzyby, które występują w naszych lasach najczęściej ze wszystkich jadalnych owocników. Wiecie, że wyróżnić można kilka odmian tych smakołyków? Zapoznajcie się z artykułem i stańcie się ekspertami w dziedzinie tych grzybów!

         
ocena: 4/5 głosów: 4
Smakowite maślaki
fot. Fotolia
Sezon na grzyby w pełni, a grzybiarze spędzają swoje urlopy w lesie na poszukiwaniach dorodnych okazów! W Polsce rośnie wiele gatunków, które doskonale będą smakowały w zimowy czas. Jednym z powszechniejszych i często spotykanych gatunków jest maślak. Wiecie gdzie go szukać i jak nie pomylić go z innymi gatunkami?

Maślak pstry

Maślak pstry należy do rodziny borowikowatych i bywa także nazywany borowikiem pstrym, jakubkiem, łosiakiem, bagniakiem, pępkiem czy hubankiem. Nazwy te nadawały im najczęściej nasze babcie, które różnicowały je ze względu na wygląd grzyba lub miejsce jego występowania!

Większość grzybów porastających nasze lasy należy do grupy symbiontów, czyli takich które współżyją z drzewami leśnymi i obrastają mocno ich korzenie.

Do grupy tej należy również maślak pstry, który występuje najczęściej w wilgotnych lasach sosnowych, zwykle wśród wrzosów i mchów, miejscami nawet bardzo obficie. Ten pospolity gatunek owocuje najczęściej od lipca do października.

Ten łagodny w smaku okaz składa się z jędrnego, mięsistego kapelusza, ułożonego na smukłym trzonku. Wypukły, półkolisty, odrobinę spłaszczony kapelusz ma najczęściej około 5-10 centymetrów średnicy. Pokryty jest skórką barwy żółtobrązowej, która na końcach jest nieco ciemniejsza i tworzy delikatne strzępki.

Miąższ maślaka pstrego jest żółtooliwkowy, zaś po przekrojeniu lekko błękitny. Zarówno w smaku, jak i zapachu jest bardzo delikatny i przyjemny. Dzięki takim walorom doskonale spisuje się w kuchni.

Pasuje do wielu dań głównych, pierogów, makaronu, przekąsek z ciastem francuskim czy sosów zabielanych śmietaną. Warto wiedzieć także, że do przetworów najlepiej nadają się młode okazy. Maślaki najczęściej polecane są do marynowania!

Maślak zwyczajny

Maślak zwyczajny to gatunek, który ciężko pomylić z innym okazem. Smakołyk ten często nazywany jest także sośniakiem, gdyż występuje przeważnie w lasach sosnowych i żyje w mikoryzie z sosną pospolitą! W Polsce jest owocnikiem często spotykanym, najobficiej rosnącym od połowy lipca do końca października.

Wygląd tego grzyba jest dość charakterystyczny - owocnik maślaka zwyczajnego jest bowiem średniej wielkości z ciemnoczekoladowym kapeluszem zaopatrzonym w żółtawe rurki. Biało-żółty trzon na którym usadzony jest kapelusz ma charakterystyczny biały błoniasty pierścień.

W czasie suszy maślaki te są gładkie i błyszczące, podczas wilgoci natomiast stają się obślizgłe i lepkie, co utrudnia ich transport oraz przyciąga owady i ślimaki. Cechy te często zniechęcają grzybiarzy do ich zbierania, dlatego warto oczyścić je ze skórki już w lesie! Te żółciutkie przysmaki są przecież niebywale smaczne i nadają się zarówno do suszenia, marynowania, zamrażania, smakowitych zup i sosów!

Maślak żółty

Ten uroczo i łagodnie wyglądający grzyb, w rejonach województwa świętokrzyskiego znany jest pod nazwą żółtaka, a to za sprawą jego cytrynowożółtej barwy, która na tle zielonej murawy wygląda niezwykle urokliwie!

Maślak żółty jest przysmakiem lasu zbieranym w okresie letnio-jesiennym. Występuje często pod modrzewiami, gdyż to właśnie z nimi współżyje, wytwarzając na korzeniach mikoryzę. Owocnik ten wyróżniać się może nawet 12 centymetrową wysokością, czasem z taką samą średnicą kapelusza!

Górna powierzchnia jego główki pokryta jest najczęściej lepką skórką z cienką warstwą śluzu, a jego dolna część naturalnie oliwkowa, po zgnieceniu bądź uszkodzeniu zabarwia się na czerwonobrunatny kolor.

Trzon tego gatunku, podobnie jak opisany wyżej maślak, zaopatrzony jest w biały pierścień, który jest pozostałością błony częściowej pokrywającej rurki młodych osobników.

Maślaki
Zdjęcie: Fotolia

Ten gromadnie rosnący gatunek mimo atrakcyjnego wyglądu i ciekawego smaku, nie jest zbyt chętnie zbierany. Do jego kleistej skórki przyklejają się bowiem leśne paprochy i igły co sprawia, że ich czyszczenie jest pracochłonne.

Dobrym rozwiązaniem w takiej sytuacji będzie dokładne oczyszczenie ich przy pomocy szczoteczki do zębów lub twardego pędzla. Włożone do lnianego woreczka świetnie przetrwają transport!

Ponieważ maślak żółty jest lekkostrawny, doskonale nadaje się do potraw obiadowych. Można wykorzystać je do zupy, zrobić z nich farsz do mięs lub dań mącznych, a także usmażyć jajecznice z jego dodatkiem!
 
Maślak sitarz

Do rodziny borowikowatych należy również maślaczek sitarz, którego nazywać można także sitakiem, sitnikiem, sitarkiem lub rzeszotnikiem!
Od opisanych wcześniej odmian odróżnia go głównie miejsce występowania.

Sitak
bowiem, występuje przeważnie na suchych, piaszczystych glebach w okolicy sosen, z którymi współżyje. W tych miejscach znaleźć go można w grupach lub zrośniętych ze sobą stadach!

Owocniki tego grzyba są stosunkowo nieduże o szerokim kapeluszu, osadzonym na niewielkim trzonie. Żółto-gliniasty kapelusz posiada na dolnej powierzchni dość duże nieregularne otwory przypominające oczka sita bądź rzeszota (od tych elementów pochodzą zwyczajowe nazwy grzyba). Powierzchnia kapelusza jest najczęściej sucha i gładka, jedynie w czasie deszczu pokrywa się cienką warstwą śluzu.

Rzeszotnik ma dość wysoką wartość smakową i odżywczą, doskonale nadaje się do suszu jak i marynowania w occie. Śmiało można go wykorzystać też do pierogów, bigosu, a nawet zapiekanki czy tarty!

Maślaki na stół!

Smakowite maślaki to element wielu dań. Nie macie pomysłu jak wykorzystać je kulinarnie? Aby zaspokoić wyszukane podniebienia koniecznie upieczcie tartę z maślakami! Wzbogacona o cebulę, żółty ser, natkę pietruszki oraz przyprawy stanie się ulubionym jesiennym posiłkiem każdego grzybiarza!

Oryginalny i wyrazisty pomysł na przekąskę to drożdżowe bułeczki z maślakami. Doskonale zasmakują podane z czerwonym barszczem! Smakołyki te warto także zabrać do pracy lub szkoły - taka przekąska zachwyci wszystkich i doda energii na resztę dnia!

Tarta z maślakami  Drożdżowe bułeczki z maślakami

Polecamy skosztować także indyka faszerowanego maślakami z gryczaną - nie tylko świetnie smakuje, ale również rewelacyjnie i bardzo efektownie prezentuje się na stole!

Prawda, że maślaki to wspaniałe grzyby? Do jakich dań wędrują one najczęściej w Waszych kuchniach? Zachęcamy do podzielenia się z nami recepturami na sprawdzone potrawy. Pamiętajcie, że dodawane przez Was przepisy nagrodzimy cennymi wirtualami, wymiennymi na nagrody!