Zapomniane zwyczaje świąteczne

  • 2

Święta Bożego Narodzenia to niezapomniany czas, który łączy całą rodzinę przy jednym stole. Wraz z pojawieniem się pierwszej gwiazdki, gospodarz rozpoczyna wieczerzę od wspólnej modlitwy i wzajemnych życzeń. To tylko jedna ze starych tradycji związana z Wigilią. Jakie zwyczaje świąteczne są kultywowane dzisiaj, a o których już dawno zapomniano dowiecie się z tego artykułu.

         
ocena: 5/5 głosów: 7
Zapomniane zwyczaje świąteczne
fot. Fotolia
Do najbardziej popularnych zwyczajów, których przestrzega się obecnie, należy zaliczyć zostawianie wolnego miejsca dla strudzonego wędrowca oraz wkładanie sianka pod biały obrus. Aktualne jest również dawanie sobie kolędy, czyli obdarowywanie się prezentami oraz ubieranie świątecznego drzewka. Niegdyś wystarczył snopek słomy ustawiony w rogu, dziś każdy z nas stroi zieloną choinkę. Wiele z pięknych tradycji nie przetrwało próby czasu i o tych właśnie zwyczajach chcielibyśmy dzisiaj przypomnieć.

Niewiele osób pamięta, że po skończonej Wigilii pani domu nie sprzątała ze stołu potraw, a zostawiała je dla zmarłych z rodziny, którzy pod osłoną nocy mieli ich skosztować. Czasem gospodarz wynosił część potraw przed dom, by dostęp do tych pyszności był jeszcze łatwiejszy. Z osobą gospodyni wiąże się także inny zwyczaj zakazujący jej odpoczynku w dniu wieczerzy. Miało to zapewnić urodzaj oraz pomyślne zbiory w nadchodzącym roku.

prezenty opłatek
Zdjęcia: Fotolia

Nieustanna praca, zakaz pożyczania rzeczy oraz nie wynoszenie ubrań z domu miały zagwarantować pomyślność i bogactwo dla całej rodziny. To ostatnie zapewniała także kąpiel w misce z zimną wodą oraz srebrnymi monetami w dniu Wigilii. Niedostatek oraz kłopoty finansowe groziły wszystkim tym, którzy do kolacji zasiadali z długami lub brali udział w grach hazardowych 24 grudnia. Obfitość jedzenia, zwłaszcza nadmiar chleba miał zapewnić łańcuch, którym oplatało się stół.

Do bardzo przyjemnych, ale niestety zapomnianych już zwyczajów należy także chodzenie po kolędzie. Tradycja ta polegała na wspólnym śpiewaniu pieśni świątecznych oraz pastorałek. Kolędnicy często byli poprzebierani za zwierzęta i z kolędami na ustach przemierzali kolejne ulice opowiadając Ewangelię. Dziś na próżno jest nam szukać takich pochodów. Nawet jasełka nie są wystawiane tak często jak niegdyś. Pozostaje tylko tradycyjna pasterka, która jest odprawiana w lokalnych kościołach, najczęściej o północy.

Oprócz tych zwyczajów w zależności od regionu i rozbudowanej kultury lokalnej etnografowie wymieniają jeszcze wiele zwyczajów bożonarodzeniowych, których dzisiaj się nie przestrzega. Możemy przeczytać o wróżbach, obrzędach odprawianych na cześć zmarłych lub dzieleniu się opłatkiem ze zwierzętami, które w tę jedną noc mają dar mówienia. Nie wszystkie te tradycje trzeba kultywować, ale wypada je znać, bo to część naszej kultury i historii słowiańskiej.