Historia najpopularniejszego sera na świecie sięga aż VI wieku. Wtedy to po raz pierwszy Gouda została wyprodukowana w miejscowości o tej samej nazwie, położonej na przedmieściach Rotterdamu. Oryginalna holenderska Gouda powstaje z krowiego mleka według tradycyjnej receptury, a nazwa „gouda holenderska” została nawet zarezerwowana tylko dla produktów powstających w kraju tulipanów, wiatraków i sera. Do dziś w miasteczku Gouda w okresie letnim odbywają się targi serów, w czasie których można spróbować wyrobów tradycyjnej produkcji.
Ser Gouda poznamy po charakterystycznym kształcie koła. Waga wynosi od 1 do 15 kg. Do produkcji jednego kilograma goudy potrzebne jest od 7 do 10 litrów mleka, dlatego ser ten bogaty jest w wapno, fosfor i witaminy A, B, D. Zawiera około 51 % tłuszczu.
Na smak Goudy wpływa przede wszystkim okres dojrzewania, który trwa od kilku do kilkunastu miesięcy. W zależności od wieku ser charakteryzuje się odmiennym smakiem – stopniem słodyczy i kwasowości. Początkowo łagodny o miękkiej konsystencji i śmietankowym smaku, z czasem zyskuje na ostrości i wyrazistości, a także staje się coraz bardziej kruchy. Dojrzałą Goudę poznamy po warstwie pokrywającego ser wosku. Tym, co w Goudzie niezmienne, jest wyczuwalna w nuta orzechowa.
Ze względu na łatwość krojenia możemy wykorzystywać Goudę na wiele sposobów – jako ser kanapkowy idealnie komponuje się ze smakiem chrupkiego pieczywa i dżemem z pigwy, jako składnik przystawek w szczególności sprawdza się w przekąskach na zimno (sałatkach, koreczkach). W przypadku dań ciepłych najlepiej smakuje stopiona Gouda, którą polewamy jarzyny, cielęcinę lub drób. Królowa serów doskonale sprawdza się także w roli sera deserowego, w połączeniach z owocami i winem – najlepiej słodkim, polecamy wina Riesling, Monbazillac lub Tokaj.
