Problem nietolerancji laktozy

Jednym z najczęściej występujących zaburzeń czynności przewodu pokarmowego jest nietolerancja laktozy w przebiegu hypolaktazji...

         
ocena: 4/5 głosów: 2
Problem nietolerancji laktozy
Laktoza (cukier mleczny) jest rozpuszczalnym w wodzie dwucukrem występującym w mleku wszystkich ssaków oraz produktach pochodzenia mlecznego. Sama laktoza nie wchłania się w przewodzie pokarmowym człowieka. Dopiero pod wpływem enzymu laktazy (β-D-galaktozydazy) znajdującej się w nabłonku jelitowym, ulega hydrolizie do dwóch wchłanianych jednocukrów: glukozy i galaktozy. Tak więc, warunkiem niezbędnym do przyswojenia laktozy z pożywienia jest zachowanie aktywność laktazy. Obecnie wyróżniamy trzy postaci nietolerancji laktozy: alaktazję wrodzoną u niemowląt (wymaga stosowania diety bezlaktozowej przez całe życie), hypolaktazję pierwotną u dorosłych (najczęściej występująca postać nietolerancji laktozy, odzwierciedla fizjologiczne obniżanie się stężenia laktazy wraz z wiekiem) i wtórną nietolerancje laktozy (stan przejściowy lub utrwalony, zależny od rodzaju czynnika szkodliwego działającego na błonę śluzową jelita np. w przebiegu ostrego zakażenia żołądkowo-jelitowego).

W przebiegu hypolaktazji w każdym wieku, w którym ona wystąpi dochodzi do zaburzeń trawienia i wchłaniania laktozy manifestujących się typowymi objawami klinicznymi: biegunką, nadmierną produkcją gazów, wzdęciem brzucha, kruczeniem, bólami brzucha. Objawy zwykle występują w 30 min. do kilku godzin po spożyciu mleka i jego przetworów. Częstość występowania nietolerancji laktozy różni się w zależności od warunków etnicznych. W populacji polskiej odsetek osób z hypolaktazją wynosi 17-34%, zaś moment jej występowania określany jest już na 5-6 rok życia.

Intensywność objawów klinicznych po spożyciu mleka w przypadku nietolerancji laktozy zależna jest m.in. od całkowitej aktywności laktazy, ilości spożytej laktozy, jej źródła (lepiej tolerowane są produkty fermentowane), czasu pasażu jelitowego oraz obecności prawidłowej mikroflory jelitowej.

Podstawowe zalecenia żywieniowe obejmują stosowanie diety ubogolaktozowej z ograniczeniem podaży mleka i przetworów mlecznych oraz podawaniem leków zawierających laktozę w swoim składzie. Inną możliwością jest stosowanie dodatków preparatów laktozy do produktów mlecznych. Występowanie nietolerancji laktozy u znaczącego odsetka populacji dzieci, młodzieży i dorosłych stwarza poważne ograniczenia żywieniowe w zakresie spożywania produktów mlecznych. Dlatego też poszukuje się innych rozwiązań żywieniowych, mogących stanowić alternatywę dla zwykłych produktów mlecznych. Takim produktem mlecznym może być np. mleko o obniżonej zawartości laktozy (np. melko marki MINILA Spółdzielni Mleczarskiej Gostyń).

Wyniki badań, mających na celu ocenę tolerancji mleka o obniżonej zawartości laktozy, potwierdziły możliwość zastosowania takiego mleka u pacjentów z klinicznymi objawami nietolerancji laktozy. Wykazano, że postępowanie żywieniowe z zastosowaniem mleka niskolaktozowego w znacznym stopniu może wyeliminować te objawy i zlikwidować istniejące dotychczas ograniczenia w zakresie spożywania produktów mlecznych w grupie osób z nietolerancją laktozy. Dodatkowo mleko niskolaktozowe powinno być stosowane w tej populacji dzieci i osób dorosłych w celu zapobieżenia m.in. procesom osteopenii i osteoporozy.