Kuchnia holenderska przede wszystkim kojarzy się z
ziemniakami. Znane w całym kraju
frytki walczą o popularność z Belgijskimi french fries. Można je spotkać niemalże na każdy rogu ulicy. Z frytkami serwowane są rozmaite
sosy i dodatki takie jak cebulka albo
boczek.
Dostęp do morza zapewnia Holendrom stałą dostawę
ryb. Nie dziwi więc fakt, że wiele dań tej kuchni opiera się na rybach i
owocach morza. Choć różnią się one znacznie od dań kuchni francuskiej czy włoskiej, są
równie smaczne i zachwycają kompozycją smaków i aromatów. Również
zupy w tradycyjnej kuchni holenderskiej są treściwe i gęste. Tu na pierwszy plan wysuwa się
zielony groszek, który zaraz po ziemniakach stanowi
główny składnik tej kuchni.
Cechy kuchni holenderskiej
Na kuchnię holenderską duży wpływ wywierają położenie geograficzne oraz kontakty międzynarodowe. Kraj z dostępem do Morza Północnego może się pochwalić wieloma przepisami na dania rybne, głównie ze śledzia, makreli, dorsza i flądry. W Holandii na ulicznych straganach
można dostać hollandse nieuwe, czyli wypatroszonego, nasolonego śledzia z cebulką. Zjada się go, trzymając za ogon, łbem do dołu. Duży jest tam także udział wieprzowiny i wołowiny. Mięso podaje się najczęściej w postaci kotletów albo gulaszu. Natomiast warzywa ‒ jako
stamppot, czyli papkę, przypominającą purée. W holenderskiej kuchni zachowały się też ślady dziedzictwa kolonialnego. Świadczą o tym inspiracje przepisami indonezyjskimi.
Rijsttafel, tj. rodzaj „szwedzkiego stołu”, na którym pierwsze skrzypce gra ustawiony na środku ryż, jest sposobem podawania posiłku podpatrzonym przez Holendrów na wyspie Jawa. Holenderski rijsttafel składa się z 7‒25 talerzy wypełnionych różnymi przysmakami. O powinowactwie z Indonezyjczykami świadczy też umiłowanie Holendrów do przypraw korzennych. W każdej tamtejszej kuchni muszą znajdować się cynamon i imbir, a także kminek i szafran.
Obiad na północy, czyli przepisy holenderskie
Posiłek na północy rozpoczyna przystawka w formie deski serów żółtych. Holandia ma się w tej dziedzinie czym poszczycić! To stamtąd pochodzą gouda, edammer, leerdammer, maaslander i inne znane na całym świecie gatunki. Charakterystycznym
daniem obiadowym w Holandii jest stamppot z soczystą wędzoną kiełbasą rookworst w kształcie podkowy. Kładzie się ją na ziemniakach utłuczonych z warzywami (w całości lub pokrojoną na kawałki). Rookworst stanowi także nieodłączny składnik wielu holenderskich zup, na przykład z groszku łupanego, brązowej fasoli czy kurczaka. Równie popularne dania mięsne to gehaktbal, czyli kotlet mielony w formie niewielkiej kulki oraz hachee ‒ gulasz z wołowiny w sosie własnym. Oprócz frytek, kuchnia holenderska czerpie inspiracje z
tradycyjnych dań przygotowywanych w przeszłości przez rolniczą część tej społeczności. Stąd dominacja
dań jednogarnkowych. Są szybkie w przygotowaniu i nie wymagają dużych nakładów finansowych. Najpopularniejszym daniem jednogarnkowym jest
stamppot - inaczej tłuczony garnek. Na danie to składają się
tłuczone ziemniaki i warzywa.
Holenderskie słodycze i desery
W Holandii bardzo ważną częścią obiadu jest też deser, o czym świadczy ilość tamtejszych przepisów na słodkości. W codziennym menu wielu rodzin goszczą słone cukierki z lukrecją, sucharki z cukrem, naleśniki i oliebollen, czyli racuchy z rodzynkami oraz owocami.