Tykwa pochodzi z Afryki. Jest rośliną jednoroczną pnącą z rodziny dyniowatych. Rośnie dziko, ale również jest uprawiana. Tykwy są roślinami ciepłolubnymi, więc powinny rosnąć w nasłonecznionym miejscu.
W czasach starożytnych używana była głównie jako pojemnik na wodę. Do Azji i Europy dotarła dzięki człowiekowi. Przypuszcza się, że przepłynęła ocean w wysuszonym stanie z Afryki do Ameryki już 10 tysięcy lat temu.
Istnieje 6 gatunków tykwy, niektóre są jadalne lecz tylko jeden powszechnie uprawiany. Gatunek ten to tykwa pospolita - Lagenaria siceraria. Nazwa lagenaria pochodzi od łacińskiego lagena co znaczy butelka lub manierka. Owoce tykwy mają różnorodne kształty - mogą być wielkie i okrągłe, małe w kształcie butelki lub cienkie i wężowate na ponad 1 metr długości.
Od wieków wysuszony owoc tykwy w kształcie butelki był wykorzystywany właśnie jak współczesne butelki - do przechowywania i przenoszenia płynów. Owoce tykwy w kształcie butelki nazywane są też kalebasy i czasem mylone z owocami drzewa kalebasowego, mające podobne wykorzystanie, których owoce o średnicy do 30 cm doskonale nadają się do wyrobu marakasów.
Z wysuszonych owoców tykwy robione są naczynia kuchenne i ozdobne, sztućce, miski i kubki i wiele różnych instrumentów muzycznych. Rzeźbione tykwy pełnią także rolę dekoracyjną.
W Ameryce Południowej tykwy są suszone i rzeźbione tworząc naczynie o nazwie mate, tradycyjny pojemnik do picia drinku podobnego do herbaty zawierający kofeinę - yerba mate. Na Hawajach kalebasa to duża miska drewniana do serwowania potraw na rodzinnym stole. Owoc tykwy często po wysuszeniu był i jest współcześnie używany jako perkusja o nazwie ipu heke w tańcu hula.
Spożywać można miąższ owoców młodych tykwy. Zdarza się, że miąższ jest gorzki, wtedy taki owoc uważa się za trujący.
W północnych Indiach popularne danie z tykwy to lauki channa - ciecierzyca z pokrojoną w kostkę tykwą w gęstym sosie. W indyjskim stanie Maharasztra danie podobne do lauki channa jest popularne, ale usuwa się skórkę z tykwy, którą używa się do zrobienia pikantnego chutney. Na Sri Lance jedno z bardziej popularnych tam dań to tykwa z ryżem w mleku.
W kuchni chińskiej warzywo jest używane w zupach lub smażone w stir-fry. W Japonii z większych tykw robi się pojemniki i naczynia ozdobne a mniejsze używa do spożycia. Najczęściej sprzedawane są w formie wysuszonych, marynowanych pasków i wykorzystywane do robienia makizushi. W Korei nazwa tykwy to bak lub jorongbak.
W Wietnamie jest to popularne warzywo, najczęściej gotowane w zupach z krewetkami, klopsami, małżami, różnymi rybami i krabami. Tykwa często jest smażona (stir-fry) z mięsem, owocami morza lub dodana do ognistego kociołka.
W Mjanmie, dawniej Birma, jest popularnym owocem, młode liście są gotowane i jedzone z pikantnym, sfermentowanym sosem rybnym. Na Filipinach tykwa jest znana jako upo a we Włoszech cucuzza. W Ameryce centralnej nasiona są opiekane i mielone z innymi składnikami (m.in. ryż, cynamon, ziele angielskie) do przygotowania drinku horchata.
Z tykwy mogą też być zrobione fajki do palenia tytoniu, zwykle wyłożone wewnątrz sepiolitem czyli pianką morską. Uważa się, że fajka Sherlocka Holmesa jest taką fajką, chociaż autor sir Arthur Conan Doyle nigdy nie pisał, że detektyw używa fajki kalebasowej.
Pędy, wąsy czepne i liście tykwy mogą również być spożywane jako zielenina.
Przeczytaj więcej informacji o yerba mate - herbacie innej niż wszystkie >>>
W czasach starożytnych używana była głównie jako pojemnik na wodę. Do Azji i Europy dotarła dzięki człowiekowi. Przypuszcza się, że przepłynęła ocean w wysuszonym stanie z Afryki do Ameryki już 10 tysięcy lat temu.
Istnieje 6 gatunków tykwy, niektóre są jadalne lecz tylko jeden powszechnie uprawiany. Gatunek ten to tykwa pospolita - Lagenaria siceraria. Nazwa lagenaria pochodzi od łacińskiego lagena co znaczy butelka lub manierka. Owoce tykwy mają różnorodne kształty - mogą być wielkie i okrągłe, małe w kształcie butelki lub cienkie i wężowate na ponad 1 metr długości.
Od wieków wysuszony owoc tykwy w kształcie butelki był wykorzystywany właśnie jak współczesne butelki - do przechowywania i przenoszenia płynów. Owoce tykwy w kształcie butelki nazywane są też kalebasy i czasem mylone z owocami drzewa kalebasowego, mające podobne wykorzystanie, których owoce o średnicy do 30 cm doskonale nadają się do wyrobu marakasów.
Z wysuszonych owoców tykwy robione są naczynia kuchenne i ozdobne, sztućce, miski i kubki i wiele różnych instrumentów muzycznych. Rzeźbione tykwy pełnią także rolę dekoracyjną.
W Ameryce Południowej tykwy są suszone i rzeźbione tworząc naczynie o nazwie mate, tradycyjny pojemnik do picia drinku podobnego do herbaty zawierający kofeinę - yerba mate. Na Hawajach kalebasa to duża miska drewniana do serwowania potraw na rodzinnym stole. Owoc tykwy często po wysuszeniu był i jest współcześnie używany jako perkusja o nazwie ipu heke w tańcu hula.
Spożywać można miąższ owoców młodych tykwy. Zdarza się, że miąższ jest gorzki, wtedy taki owoc uważa się za trujący.
W północnych Indiach popularne danie z tykwy to lauki channa - ciecierzyca z pokrojoną w kostkę tykwą w gęstym sosie. W indyjskim stanie Maharasztra danie podobne do lauki channa jest popularne, ale usuwa się skórkę z tykwy, którą używa się do zrobienia pikantnego chutney. Na Sri Lance jedno z bardziej popularnych tam dań to tykwa z ryżem w mleku.
W kuchni chińskiej warzywo jest używane w zupach lub smażone w stir-fry. W Japonii z większych tykw robi się pojemniki i naczynia ozdobne a mniejsze używa do spożycia. Najczęściej sprzedawane są w formie wysuszonych, marynowanych pasków i wykorzystywane do robienia makizushi. W Korei nazwa tykwy to bak lub jorongbak.
W Wietnamie jest to popularne warzywo, najczęściej gotowane w zupach z krewetkami, klopsami, małżami, różnymi rybami i krabami. Tykwa często jest smażona (stir-fry) z mięsem, owocami morza lub dodana do ognistego kociołka.
W Mjanmie, dawniej Birma, jest popularnym owocem, młode liście są gotowane i jedzone z pikantnym, sfermentowanym sosem rybnym. Na Filipinach tykwa jest znana jako upo a we Włoszech cucuzza. W Ameryce centralnej nasiona są opiekane i mielone z innymi składnikami (m.in. ryż, cynamon, ziele angielskie) do przygotowania drinku horchata.
Z tykwy mogą też być zrobione fajki do palenia tytoniu, zwykle wyłożone wewnątrz sepiolitem czyli pianką morską. Uważa się, że fajka Sherlocka Holmesa jest taką fajką, chociaż autor sir Arthur Conan Doyle nigdy nie pisał, że detektyw używa fajki kalebasowej.
Pędy, wąsy czepne i liście tykwy mogą również być spożywane jako zielenina.
Przeczytaj więcej informacji o yerba mate - herbacie innej niż wszystkie >>>
