Chyba każdy amator gotowania zdążył zauważyć różnicę w stosowaniu ziół świeżych, a tych sproszkowanych sprzedawanych w sklepach. Świeże zioła są podstawą smaku wielu kuchni na całym świecie. Rośliny takie jak bazylia, pietruszka, rozmaryn i wiele, wiele innych nadają potrawom niepowtarzalny smak i powodują prawdziwą "eksplozję" odczuć zapachowych. W moim artykule chciałbym Wam przybliżyć sposób uprawy niektórych ziół w zaciszu własnej kuchni.
Bazylia:
(Ocimum basilicum) Bazylia należy do moich ulubionych ziół. Pochodzi najprawdopodobniej z tropikalnej strefy Afryki. Jest niezastąpionym i najpowszechniejszym ziołem kuchni śródziemnomorskiej, a w szczególności włoskiej. Osiąga wysokość od 25 do 40 cm.
Bazylia lubi słońce. W okresie letnim najlepiej wystawić ją na balkon lub zewnętrzny parapet po stronie południowej, ale zadowoli się również stanowiskiem skierowanym na wschód. Idealna temperatura dla bazyli to 20 st. C, ale toleruje spadki temperatury do 15 st. C.
Podlewać należy często, najlepiej codziennie, ale nie pozwolić aby w spodeczku stała woda. Jeśli chodzi o nawożenie, to nie powinno się robić tego częściej niż raz w tygodniu, w okresie wzrostu. Podczas zimowania należy ograniczyć podlewanie i całkowicie zaniechać nawożenia.
Ciemne listki mówią nam o tym, że roślinka najprawdopodobniej przemarzła. Chore listki można oberwać i mieć nadzieje, że bazylia wróci do normy.
Teraz kilka słów o rozmnażaniu. Bazylię rozmnażamy przez posadzenie nasion (początkiem marca) lub poprzez zasadzenie młodych pędów przyciętych przed okresem kwitnienia, który przypada na miesiące lipiec – sierpień. Młode pędy należy posadzić w dobrej ziemi ogrodowej, a na doniczkę nałożyć plastikową torbę, tworząc z niej balon. Jeśli jednak zdecydujemy się na zasianie ziaren, należy zrobić to w marcu w ziemi z mieszanej z piaskiem. Sadzonkę trzymać musimy w cieple, a w lecie będzie można ją już przesadzać do własnych doniczek.
Pietruszka:
(Petroselinum Crispim) Któż z nas nie lubi drobno posiekanej pietruszki pływającej w niedzielnym rosole? Zioło tego gatunku możemy spotkać wszędzie: w ogródkach, w domowych uprawach, na parapetach, a nawet dziko rosnące na polach. W uprawie rzadko spotkamy roślinę większą niż 25 cm, jednak na dziko potrafi urosnąć nawet do 90cm!
Pietruszka najlepiej czuje się w jasnym, ale nie bezpośrednio nasłonecznionym miejscu. Dobrze radzi sobie również z półcieniem. Podobnie jak w przypadku bazylii, pietruszka lubi temperaturę pokojową, ale nie zaszkodzi jej temperatura niższa. Nawet zimą pietruszka może przebywać na balkonie, a także w ogródku.
Pietruszka wymaga od nas regularnego podlewania, jednak niekoniecznie codziennego. W przypadku tej roślinki musimy wykazać się rozsądkiem i podlewać ją gdy ma sucho, ale nie przelewać. Nawozić można raz na dwa tygodnie(najczęściej!), a gdy zdecydujemy się na uprawę ogródkową, raz w roku, w okresie letnim.
Pietruszka jest odporną rośliną, przystosowaną do naszego klimatu, więc nie ma co się martwić o choroby. Może jednak zostać zaatakowana przez mszyce. Gdy to nastąpi nie powinniśmy walczyć z robactwem przy pomocy środków chemicznych, gdyż jest to roślina używana w kuchni. Najlepszym i jedynym wyjściem z tej sytuacji jest zafundowanie mszycom prysznica z chłodnej wody. Szkodniki należy dokładnie spłukać z rośliny.
Pietruszka jest rośliną dwuletnią. Roślinę rozmnażamy poprzez sadzenie w okresie wiosennym nasion spoczywających na rozłożystych rozetach, które pietruszka wytwarza w pierwszym roku.
Majeranek:
(Origanum majorana) Jest to roślina pochodząca z rejonu basenu Morza Śródziemnego. Majeranek osiąga wysokość do 30 cm. Jest stosowana w kuchni na całym świecie, również w Polsce.
Majeranek potrzebuje dużo światła, dlatego stanowisko na południowym oknie byłoby dla niego idealne. Roślina lubi ciepło, a nie znosi wiatru. W naszym klimacie majeranek wysiewany jest co roku, jako roślina jednoroczna.
Ta roślina potrzebuje regularnego i częstego podlewania, ale jak w przypadku wcześniej opisanych ziół nie należy przesadzać. Nie trzeba jej w ogóle nawozić.
Majeranek, podobnie jak pietruszka, rzadko choruje, ale jest podatny na mszyce. Szkodniki usuwamy wodą. Musimy jednak pamiętać, że mocno zaatakowane rośliny nie nadają się do użycia jako przyprawa w kuchni. Przemarznięcie można poznać po przebarwieniach na liściach lub ich opadaniu. Więdnięcie i opadające liście mogą być również spowodowane małą ilością światła. Nie zapominajmy o pochodzeniu majeranku - w swojej ojczyźnie ma zawsze ciepło !
W marcu możemy wysiać nasiona do doniczek. Jeśli jednak chcemy mieć świeżą bazylię również zimą należy posiać ją również w lipcu. Jednak w zimie roślina jest ciężka do utrzymania, ze względu na warunki jakie jej trzeba zapewnić.
Mam nadzieję, że przybliżyłem Wam trochę uprawę najczęściej używanych ziół. W przyszłości chciałbym poszerzyć ten poradnik o inne, równie użyteczne zioła. Ciągle próbuję doskonalić się w uprawie tych roślin i mam w planach poszerzyć posiadaną kolekcję. Gdy tylko opanuję uprawę innych ziół na pewno podzielę się z Wami tą wiedzą :)
Pozdrawiam!