Walory zdrowotne
Karczoch został uznany za warzywo jadalne dopiero w XIV w. Niegdyś był on uznawany za lek moczopędny. Za ojczyznę karczochów uważa się Włochy. Uprawia się tam trzy jego odmiany:
- Catanase – o lekko wydłużonym, opływowym kształcie;
- Romanesco – duże, z zaokrąglonymi główkami;
- Violetto di Toscana – w kolorze fioletowym.
W Polsce dostępne są dwie ostatnie odmiany. Karczochy należy zbierać zanim zakwitną (kiedy ich główki są jeszcze zwinięte), ponieważ gdy się otworzą, zaczynają ciemnieć i stają się niejadalne. Należy zatem kupować karczochy, które mają sztywne listki i są zwinięte. Warto wybrać małe warzywa, ponieważ są smaczniejsze. Jadalna część warzywa to dolne liście oraz podstawa kwiatu, czyli tzw. serce karczocha. Karczoch ma lekko gorzkawy, ale wykwintny smak, stąd potrawy z niego przyrządzone są uznawane za oryginalne.
Karczochy mają bardzo małą zawartość kalorii, są natomiast bogate w witaminy C i E oraz składniki mineralne: sód, potas, wapń, magnez, fosfor. Warzywa te stosuje się w leczeniu układu trawiennego, głównie wątroby. Polecane są w diecie osób spożywających dużo tłustych potraw i alkoholu. Oprócz tego karczoch pozytywnie wpływa na apetyt i sam proces trawienny, ponieważ zawiera dużo błonnika i stymuluje wydzielanie żółci. Jego działanie moczopędne pozwala na usunięcie zbędnej ilości wody z organizmu. Składniki zawarte w karczochu zwalczają wolne rodniki, w związku z czym hamują proces starzenia i zmniejszają ryzyko wystąpienia nowotworu. Oprócz tego warzywo to wykorzystuje się w kosmetyce do produkcji toników i maseczek oczyszczających skórę.
Przygotowanie i spożycie karczochów
Karczochy należy opłukać pod bieżącą wodą, następnie osuszyć i odciąć nożem 3-4 cm od czubka. Nożyczkami obcinamy połowę każdego z płatków, nacierając miejsca nacięć sokiem z cytryny (by warzywa nie czerniały). Później odcinamy łodygę warzywa u nasady kwiatu. Kwiaty karczocha zawijamy w folię spożywczą i gotujemy ok. 40 minut w posolonej wodzie. Po ugotowaniu warzywa należy ostudzić, po czym obrać z wewnętrznych płatków tak, aby dostać się do włochatych włókien, które należy usunąć łyżeczką. Tak przygotowane karczochy można podawać z sosem lub faszerować. Warzywa dobrze połączyć z anchois, jajkami, bazylią, cytryną, pomidorami czy parmezanem. Ugotowane karczochy podaje się na talerzu z sosem zaserwowanym w osobnym naczyniu. Warzywo należy jeść rękami, po kolei odrywając listki i maczając je w sosie. Dno kwiatowe kroimy nożem na mniejsze kawałki i jemy widelcem. Nie należy jednak jeść drobnych pręcików. Na stole warto podać miseczkę z wodą do wypłukania rąk po zjedzeniu listków.
Karczoch został uznany za warzywo jadalne dopiero w XIV w. Niegdyś był on uznawany za lek moczopędny. Za ojczyznę karczochów uważa się Włochy. Uprawia się tam trzy jego odmiany:
- Catanase – o lekko wydłużonym, opływowym kształcie;
- Romanesco – duże, z zaokrąglonymi główkami;
- Violetto di Toscana – w kolorze fioletowym.
W Polsce dostępne są dwie ostatnie odmiany. Karczochy należy zbierać zanim zakwitną (kiedy ich główki są jeszcze zwinięte), ponieważ gdy się otworzą, zaczynają ciemnieć i stają się niejadalne. Należy zatem kupować karczochy, które mają sztywne listki i są zwinięte. Warto wybrać małe warzywa, ponieważ są smaczniejsze. Jadalna część warzywa to dolne liście oraz podstawa kwiatu, czyli tzw. serce karczocha. Karczoch ma lekko gorzkawy, ale wykwintny smak, stąd potrawy z niego przyrządzone są uznawane za oryginalne.
Karczochy mają bardzo małą zawartość kalorii, są natomiast bogate w witaminy C i E oraz składniki mineralne: sód, potas, wapń, magnez, fosfor. Warzywa te stosuje się w leczeniu układu trawiennego, głównie wątroby. Polecane są w diecie osób spożywających dużo tłustych potraw i alkoholu. Oprócz tego karczoch pozytywnie wpływa na apetyt i sam proces trawienny, ponieważ zawiera dużo błonnika i stymuluje wydzielanie żółci. Jego działanie moczopędne pozwala na usunięcie zbędnej ilości wody z organizmu. Składniki zawarte w karczochu zwalczają wolne rodniki, w związku z czym hamują proces starzenia i zmniejszają ryzyko wystąpienia nowotworu. Oprócz tego warzywo to wykorzystuje się w kosmetyce do produkcji toników i maseczek oczyszczających skórę.
Przygotowanie i spożycie karczochów
Karczochy należy opłukać pod bieżącą wodą, następnie osuszyć i odciąć nożem 3-4 cm od czubka. Nożyczkami obcinamy połowę każdego z płatków, nacierając miejsca nacięć sokiem z cytryny (by warzywa nie czerniały). Później odcinamy łodygę warzywa u nasady kwiatu. Kwiaty karczocha zawijamy w folię spożywczą i gotujemy ok. 40 minut w posolonej wodzie. Po ugotowaniu warzywa należy ostudzić, po czym obrać z wewnętrznych płatków tak, aby dostać się do włochatych włókien, które należy usunąć łyżeczką. Tak przygotowane karczochy można podawać z sosem lub faszerować. Warzywa dobrze połączyć z anchois, jajkami, bazylią, cytryną, pomidorami czy parmezanem. Ugotowane karczochy podaje się na talerzu z sosem zaserwowanym w osobnym naczyniu. Warzywo należy jeść rękami, po kolei odrywając listki i maczając je w sosie. Dno kwiatowe kroimy nożem na mniejsze kawałki i jemy widelcem. Nie należy jednak jeść drobnych pręcików. Na stole warto podać miseczkę z wodą do wypłukania rąk po zjedzeniu listków.
cris